Τελικά, τι θεωρείται καινοτομία;
Σίγουρα πάντως είναι ένα από τα “must” των ημερών!
Λαμβάνοντας υπόψη τις επιτυχημένες περιπτώσεις καινοτόμων επιχειρήσεων, ή και τα επιδοτούμενα προγράμματα τα οποία πλέον δείχνουν ξεκάθαρα την προτίμησή τους στα επιχειρηματικά πλάνα τα οποία αναφέρονται σε μία καινοτόμα ιδέα, σίγουρα η ιδέα της καινοτομίας φαντάζει σε πολύ κόσμο ελκυστική.
Έστω και λίγο να έχετε μέσα το μικρόβιο της επιχειρηματικότητας και της δημιουργικότητας είναι σίγουρο ότι τουλάχιστο μία φορά στη ζωή σας έχετε επιθυμήσει και να μπείτε στη σφαίρα των επιχειρηματιών που σκέφτηκαν και ξεχώρισαν μέσω μίας καινοτόμας ιδέας.
Αλλά συνήθως για τους περισσότερους δυστυχώς η ιδέες σταματούν εκεί. Κάποιες φορές περνάμε στην ακριβώς αντίθετη πλευρά, που είναι αυτή της «καινοτόμας μίμησης». Προσπαθούμε δηλαδή να μιμηθούμε αυτή την ιδέα που μας συνεπήρε και μας έκανε να πάρουμε την απόφαση να σκεφτούμε κάτι καινοτόμο.
Δεν είναι καθόλου άσχημο για κάποιον να ψάχνει να μπει σε αυτή τη «σφαίρα της καινοτομίας». Προσωπικά, πιστεύω ότι η καινοτομία έχει κάτι το μοναδικό, κάτι που βελτιώνει την καθημερινότητα πολλών ανθρώπων, οπότε ίσως δεν είναι ανάγκη να περιμένουμε για την επιφοίτηση να έρθει να μας επισκεφθεί, ούτε κάποιο μήλο να μας πέσει στο κεφάλι. Ίσως θα έπρεπε να επενδύσουμε συνειδητά σε αυτή, καθώς είναι μία πολύ καλή ευκαιρία ανάπτυξης, προσωπικής, μίας οικονομίας ή και ενός ολόκληρου κράτους.
Αυτό που θα έπρεπε να αποβάλουμε είναι να κυνηγάμε και να προσπαθούμε να μιμηθούμε καινοτόμες ιδέες που ήδη έχουν γνωρίσει την επιτυχία (πόσες φορές δεν έχετε ακούσει για το «επόμενο Facebook»; Εγώ πάντως ειδικά λίγο καιρό πριν είχα βαρεθεί να το ακούω.) Η πιστή απομίμηση μίας ιδέας δεν πρόκειται να οδηγήσει σε τίποτε περισσότερο από μία αποτυχημένη απομίμηση.
Αν καθίσουμε λοιπόν να σκεφτούμε τι μπορεί να θεωρηθεί καινοτομία θα διακρίνουμε ότι, ενώ κάθε καινοτόμα ιδέα έχει τη δική της ιδιαιτερότητα και τα δικά της ξεχωριστά χαρακτηριστικά, στο σύνολό τους οι ιδέες αυτές παρουσιάζουν κάποια κοινά:
Κάθε καινοτόμα ιδέα έρχεται να καλύψει ένα κενό το οποίο υπάρχει στην αγορά και δεν είχε εντοπισθεί προηγουμένως.
Κάθε επιτυχημένη καινοτόμα ιδέα βρίσκει μία τέτοια εφαρμογή στην αγορά, ώστε κάποια χρόνια αργότερα ο κόσμος να μην μπορεί να σκεφτεί την καθημερινότητα δίχως αυτή.
Μία ιδέα μπορεί να θεωρηθεί καινοτόμα είτε σε παγκόσμιο επίπεδο, είτε και σε κάποιο επιμέρους επίπεδο. Αρκεί να είναι αναγκαία η ύπαρξή της σε κάθε επίπεδο.
Μία καινοτόμα ιδέα μπορεί να είναι είτε περίπλοκη, είτε πολύ απλή. Δεν έχει σημασία. Σημασία έχει η ικανότητα του μυαλού που τη «γέννησε» και το γεγονός ότι το μυαλό αυτό είδε κάτι που δεν είχε δει κανένας άλλος προηγουμένως.
Αν λοιπόν ψάχνετε πηγές για καινοτόμες ιδέες, μην ψάχνετε πολύ μακριά. Γιατί πολύ απλά η κύρια πηγή είναι πολύ κοντά σας, ή μάλλον κάπου μέσα σας. (Hint: Το μυαλό μας, το οποίο αν και μένει σε ένα σημείο, μπορεί να τρέξει έτη φωτός μπροστά.) Αυτό για το οποίο μπορείτε να ψάξετε είναι πηγές οι οποίες θα τροφοδοτήσουν και θα εμπνεύσουν έναν καινοτόμο τρόπο σκέψης. Κάποιες από αυτές είναι:
Η ενημέρωση. Όσο περισσότερο ξέρουμε τι γίνεται γύρω μας, τόσο περισσότερο γνωρίζουμε και τις ανάγκες που υπάρχουν στο εξωτερικό μας περιβάλλον.
Η φαντασία. Είναι αυτό που έχει γράψει, με πολύ πιο ποιητικό τρόπο βέβαια, ο Antoine de Saint – Exupéry «Δε βλέπεις καθαρά παρά μόνο με την καρδιά. Το ουσιώδες τα μάτια δεν το βλέπουν».
Η περιέργεια. Μην αρκείστε στις δεδομένες καταστάσεις που κατακλύζουν την καθημερινότητά σας. Αντικαταστήστε το «Έτσι είναι» με το «Γιατί να είναι έτσι;».
Και για όσους θεωρούν και ισχυρίζονται ότι η καινοτομία έχει φθάσει πλέον σε ένα τέλμα, θα έλεγα ότι όσο βασιζόμαστε στο ανθρώπινο μυαλό και επενδύουμε σε αυτό, υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα μπροστά μας, αρκεί να μην πέφτουμε σε χειμερία νάρκη.
Ουσιαστικά, μην παραβλέπετε το γεγονός πως ότι θεωρούμε εμείς σήμερα σα δεδομένο και καθημερινό κάποια στιγμή «στην εποχή του» ήταν και αυτό μία καινοτομία. Ακόμη και το μολύβι, το οποίο πλέον θεωρείται ξεπερασμένο κάποια στιγμή στο παρελθόν, καινοτομία χαρακτηρίσθηκε…
