Πηγή: www.hrpro.gr
Με την αγορά εργασίας να υιοθετεί όλο και περισσότερο ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά αναφορικά με τα στελέχη που τη διαμορφώνουν, η κατοχή ενός μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών τείνει να θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για την εύρεση εργασίας ή ακόμη και τη διατήρηση της από τα ενεργά στελέχη ενός οργανισμού.
Η αγορά εργασίας και οι εργασιακές σχέσεις έχουν μεταβάλλει τα βασικά τους χαρακτηριστικά, με κυριότερο γνώρισμα την προσφορά εργασίας να διογκώνεται καθημερινά και την αντίστοιχη ζήτηση να μειώνεται αισθητά. Τα στελέχη οφείλουν, και πρέπει να εξελίσσονται συνεχώς, να αποκτούν καινούργιες γνώσεις και δεξιότητες που είτε θα τους εντάξουν στο ενεργό ανθρώπινο δυναμικό της χώρας είτε ακόμη και θα συμβάλλουν στην εξασφάλιση μίας μακρόχρονης εργασιακής σχέσης στην εταιρεία όπου ήδη ανήκουν.
Η έννοια της Δια βίου μάθησης έχει αρχίσει να λαμβάνει ουσιαστικό περιεχόμενο στη σημερινή εποχή καθώς ο ανταγωνισμός όχι μόνο σε ατομικό αλλά και σε επιχειρηματικό επίπεδο τείνει να διαμορφώνει σιωπηρά νέους κανόνες, με βασική προτεραιότητα όλων των πλευρών τη συνεχή εξέλιξη και ανάπτυξη. Η εκπαίδευση αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της ανάπτυξης τόσο για τα στελέχη όσο και για τις ίδιες τις εταιρείες. Άλλωστε η ίδια η αγορά εργασίας αποδεικνύει ότι και στις μέρες μας οι κάτοχοι μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών εξακολουθούν να έχουν πολύ μεγαλύτερη ζήτηση.
Επίπεδο εκπαίδευσης και ανεργία
Η αυξημένη ανεργία που χαρακτηρίζει τη χώρα μας αποτελεί και το σημαντικότερο παράγοντα διαμόρφωσης των κανόνων που διέπουν άτυπα την αγορά εργασίας. Επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τόσο τους νεοεισερχόμενους στην αγορά όσο και τα στελέχη που ήδη δραστηριοποιούνται σε αυτήν. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία από την ΕΛ.ΣΤΑΤ η ανεργία διαμορφώθηκε στο 27,6% τον Μάιο.
Το ποσοστό αυτό είναι το υψηλότερο που έχει καταγραφεί ποτέ στη χώρα, ενώ παραμένει υπερδιπλάσιο της ανεργίας που καταγράφεται στην ευρωζώνη ως συνέπεια της ύφεσης που έχει εισέλθει η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Πώς όμως επηρεάζονται τα στελέχη ανάλογα με το επίπεδο εκπαίδευσής τους; Την απάντηση δίνει η πρόσφατη μελέτη της ICAP Group για την απασχόληση και την ανεργία σύμφωνα με στοιχεία που άντλησε από την Ελληνική Στατιστική Αρχή.
Εξετάζοντας τις μεταβολές της απασχόλησης ανά μορφωτικό επίπεδο φαίνεται ότι οι κάτοχοι διδακτορικού ή μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών πλήττονται λιγότερο από την κρίση, ενώ σε δεινή θέση βρίσκονται όσοι έχουν απολυτήριο Δημοτικού, κυρίως κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013 (πίνακας). Για το λόγο αυτό τόσο οι νεοεισερχόμενοι όσο και τα υφιστάμενα στελέχη του ενεργού ανθρώπινου δυναμικού αναζητούν τρόπο θωράκισής τους από την ανεργία κάτι που φαίνεται να βρίσκουν στην εκπαίδευση και στα εχέγγυα που αυτή φαίνεται να τους παρέχει.
Μεταπτυχιακές σπουδές
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία αυξημένη ζήτηση των μεταπτυχιακών σπουδών. Αυτό ενισχύεται και από το γεγονός ότι όλο και περισσότερες εταιρείες επιθυμούν τα στελέχη τους να έχουν πραγματοποιήσει μεταπτυχιακές σπουδές, ως τυπική απόδειξη εξειδικευμένων γνώσεων και ικανοτήτων. Τι ορίζεται όμως ως μεταπτυχιακές σπουδές και ποια τα βασικά τους γνωρίσματα;
Με τον όρο μεταπτυχιακές σπουδές εννοούνται προγράμματα εξειδίκευσης και μετεκπαίδευσης των πτυχιούχων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο επιστημονικό πεδίο που παρουσιάζεται ενδιαφέρον. Τα μεταπτυχιακά προγράμματα οδηγούν στην απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Master), ενώ βασικές τους διακρίσεις είναι: Master of Arts (MA), Master of Science (MSc), Master of Business Administration (MBA), Master of Laws (LLM), Master of Philosophy (MPhil), Master in Education (Med), Master of Research (MRes), Postgraduate Diplomas (PG Dip.) και Postgraduate Certificates (PG Cert.). Εκτός όμως από το πεδίο που θα επιλέξει κάποιος να λάβει κάποιον μεταπτυχιακό τίτλο πρέπει να διαλέξει και ανάμεσα στα διάφορα ως προς τη διάρκεια και τον τρόπο διεξαγωγής τους προγράμματα. Μερικές από τις βασικές τους διακρίσεις είναι σε:
Πλήρους φοίτησης που αποτελούν full time προγράμματα και απευθύνονται κυρίως σε άτομα που δεν εργάζονται και part time προγράμματα τα οποία επιτρέπουν στα στελέχη να εργάζονται και να παρακολουθούν ταυτόχρονα μαθήματα. Εκτός από τον παραδοσιακό τρόπο παρακολούθησης ενός μεταπτυχιακού προγράμματος υπάρχουν και άλλες μέθοδοι, οι οποίες είναι αρκετά διαδεδομένες.
Σύμφωνα με τον Κώστα Στάμκο, Business Development Director του City Unity College «Οι εργαζόμενοι λόγω φόρτου εργασίας, αλλά και οι φοιτητές από την επαρχία που αδυνατούν να αλλάξουν τόπο διαμονής, επιλέγουν συχνά είτε την πλήρως εξ αποστάσεως φοίτηση, είτε τη συνδυαστική φοίτηση, δηλαδή ένα μέρος της εξ αποστάσεως και προσέλευση στην αίθουσα τις λοιπές ημέρες και ώρες που μπορούν».
«Καθένας που επιλέγει ένα μεταπτυχιακό, το κάνει όχι για να αποσπάσει ένα συγκεκριμένο σύνολο γνώσεων αλλά για να ενταχθεί και να μετάσχει σε μια επαγγελματική κοινότητα που εφαρμόζει και προασπίζει τεχνικές γνώσεις και κυρίως, αρχές, αξίες και κανόνες συμπεριφοράς» αναφέρει ο Δρ. Νικόλαος Α. Μυλωνόπουλος, Αντιπρύτανης και Αναπληρωτής Καθηγητής Πληροφοριακών Συστημάτων, ALBA Graduate Business School at The American College of Greece και συνεχίζει: «Αυτό είναι σαφές σε επαγγέλματα που έχουν ισχυρή θεσμική παρουσία (π.χ. γιατροί, δικηγόροι, λογιστές), αλλά ισχύει για κάθε επαγγελματική κατηγορία χωρίς εξαίρεση. Για το λόγο αυτό στα υψηλού επιπέδου προγράμματα, όπου εφαρμόζεται εξ αποστάσεως εκπαίδευση ή ηλεκτρονική μάθηση για τις πιο τεχνικές γνώσεις, αυτή είναι πάντα μέρος ενός σύνθετου εκπαιδευτικού μοντέλου στο οποίο οι πρόσωπο-με- πρόσωπο εκπαιδευτικές μέθοδοι είναι εξαιρετικά σημαντικές (blended learning)» καταλήγει ο ίδιος.
Για το ίδιο θέμα η Δρ. Αλεξάνδρα Καώνη, Υποδιευθύντρια του New York College αναφέρει «Υπάρχουν μεταπτυχιακά προγράμματα που προσφέρονται on-line ή με μικτή φοίτηση, τα οποία συνδυάζουν τεχνικές διδασκαλίας με σύγχρονες εκπαιδευτικές τεχνολογίες και παρακολούθηση στην τάξη. Αλλά ακόμα και για τους υποψηφίους που μαθαίνουν καλύτερα με το παραδοσιακό τρόπο διδασκαλίας σε τάξη, υπάρχουν προγράμματα που δίνουν τη δυνατότητα παρακολούθησης των μαθημάτων χωρίς την απαίτηση της καθημερινής πρόσβασης στον τόπο διδασκαλίας» καταλήγει η ίδια.
Σύμφωνα με τον Χάρη Δασκαλάκη, Εκτελεστικό Διευθυντή του ΒCA- Oικονομικό Κολλέγιο Αθηνών Α.Ε. «Η εκπαιδευτική φιλοσοφία μας, είναι η διδασκαλία σε ολιγομελή τμήματα, δεδομένου ότι αποδεδειγμένα οι φοιτητές έχουν τη δυνατότητα να αποκομίσουν τα μέγιστα από τους καθηγητές τους, οι οποίοι είτε είναι ερευνητές, είτε στελέχη πολυεθνικών και μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων» αναφέρει και συνεχίζει: «Επίσης, με τη χρήση του I learn, της εσωτερικής πλατφόρμας διαδραστικής μάθησης, οι φοιτητές έχουν πρόσβαση σε όλο το ακαδημαϊκό υλικό που αναρτούν οι καθηγητές τους σε καθημερινή βάση».
Μεταπτυχιακοί τίτλοι και νέοι
Είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι νέοι απόφοιτοι των πανεπιστημίων δεν είναι σε θέση με το που ολοκληρώσουν τις σπουδές τους να αναλάβουν καθήκοντα σε μία δουλειά βασιζόμενοι μόνο στις θεωρητικές γνώσεις που απέκτησαν στη σχολή τους. Μία περίοδος πρακτικής άσκησης που να εκθέτει το νέο απόφοιτο σε κάποιο περιβάλλον εργασίας θεωρείται αναγκαίο. Εκτός όμως από αυτό έχει παρατηρηθεί κάποια ασυνέχεια μεταξύ της απόκτησης πτυχίου και στην επιτυχή εισαγωγή στην αγορά εργασίας, με τους νέους να αποτελούν την ομάδα που πλήττεται περισσότερο από την ανεργία.
Επιπρόσθετα, σταδιακά φαίνεται να έχει δημιουργηθεί ένα νέο τοπίο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Μία τάση η οποία δημιουργεί σταθερά ένα δεύτερο κύκλο σπουδών. Οι προπτυχιακές σπουδές αποτελούν πλέον τον πρώτο κύκλο, με την εισαγωγή των φοιτητών στις βασικές έννοιες ενός εύλογου εύρους μαθημάτων.
Πάνω από τον πρώτο αυτό κύκλο, έχει ήδη συγκροτηθεί και συνεχώς ενισχύεται ένας δεύτερος κύκλος σπουδών που δεν είναι άλλος από τα μεταπτυχιακά προγράμματα και στόχο έχουν την εξειδίκευση των υποψηφίων σε ένα συγκεκριμένο πεδίο του ενδιαφέροντός τους. Για αυτούς ακριβώς τους λόγους για τους νέους απόφοιτους σχεδόν επιβάλλεται η απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών για να μπορέσουν αν εισέλθουν με περισσότερο αξιόλογα εφόδια στο στίβο της εργασίας.
