Γιατί οι έξυπνοι άνθρωποι δεν κάνουν για τις ηγετικές θέσεις

    Από: Startup Team

Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, έρευνες έχουν δείξει πως ένα από τα πιο παράδοξα χαρακτηριστικά που μπορεί να βλάψει μια επιχείρηση είναι η εξυπνάδα. Κι όμως, καλά διαβάσατε, λέγεται πως όσο πιο πετυχημένος και ταλαντούχος είναι ένας άνθρωπος, τόσο πιο δύσκολο του είναι να διοικήσει μια επιχείρηση.

Μπορεί το να είναι κανείς έξυπνος, και να έχει ταλέντα και κίνητρα να τον καθοδηγούν να είναι πολύ σημαντικά χαρακτηριστικά για έναν άνθρωπο, αλλά στον κόσμο των επιχειρήσεων δεν είναι αυτό το ζητούμενο.

Της Εύας Γιαρίκη

Είμαι καλύτερος σε όλα

Το σύνδρομο των έξυπνων ανθρώπων χρονολογείται από τα σχολικά χρόνια, όταν έκαναν την εμφάνισή τους για πρώτη φορά οι ομαδικές εργασίες. Έχοντας στο νου μας τον κανόνα 80-20 (που σημαίνει πως το 80% της εργασίας γίνεται από το 20% των ανθρώπων), ξέρουμε πολύ καλά τι θα συμβεί μέσα στην ομάδα. Ο εξυπνότερος μαθητής θα αποφασίσει να αναλάβει τη «μερίδα του λέοντος» και να κάνει μόνος του το μεγαλύτερο κομμάτι της εργασίας.

Ο λόγος δεν είναι άλλος από το ότι δεν είναι διατεθειμένος να ρισκάρει τον καλό του βαθμό ισομοιράζοντας τη δουλειά τη στιγμή που ξέρει πως στην ομάδα υπάρχει και ένας Δημητράκης, ο οποίος είναι πάντοτε απών από το μάθημα και όποτε κάνει εμφάνιση δεν προσέχει ποτέ. Ο έξυπνος λοιπόν μαθητής δεν μπορεί να ελπίζει πως ο Δημητράκης θα κάνει καλή δουλειά με το κομμάτι του, κι αυτό αν θυμηθεί να ασχοληθεί γενικά με την εργασία, κι επειδή γνωρίζει πως δεν έχει νόημα να προσπαθήσει να πιέσει το Δημητράκη να κάνει αυτό που πρέπει, αποφασίζει να αναλάβει ολόκληρη την εργασία μόνος του.

Έτσι ξεκινάει ο φαύλος κύκλων των ανθρώπων που θεωρούν πως μπορούν να κάνουν τα πάντα καλύτερα από τους άλλους, που εκφράζονται καλύτερα και είναι πιο οργανωμένοι. Και είναι γενικώς αποδεκτό πως είναι όντως καλύτεροι, μέχρι τη στιγμή που χρειάζεται να διευθύνουν μια επιχείρηση. Τότε είναι που είναι πραγματικά οι χειρότεροι.

Η μέρα έχει μόνο 24 ώρες και ο κάθε άνθρωπος χρειάζεται να κοιμηθεί, να φάει, να κάνει μπάνιο κλπ. Κάθε μέρα ένας έξυπνος άνθρωπος θα προσπαθήσει να τα κάνει όλα μόνος του, επειδή δεν αντέχει στην ιδέα ότι αν δεν γίνει αυτό, τότε θα αναλάβει κάποιος άλλος και θα τα κάνει λάθος. Επομένως παγιδεύεται μέσα σε μια φρενήρη κατάσταση και δεν μπορεί να εξελιχθεί.

Καλύτερος επιχειρηματίας είναι ο τεμπέλης

Παράξενο κι όμως αληθινό, οι πιο οκνηροί άνθρωποι είναι καλύτεροι σε ηγετικές θέσεις από τους έξυπνους. Γιατί; Γιατί από νωρίς μαθαίνουν να στρατολογούν γύρω τους μια ομάδα έξυπνων ανθρώπων που θα κάνουν τη δουλειά για εκείνους. Ξέρουν πως για να γίνει κάτι εύκολα και γρήγορα πρέπει να αναθέτουν και σε άλλους μέρος της δουλειάς, και αν χρειαστεί, ξέρουν τρόπους να πείθουν τους άλλους να κάνουν πράγματα που οι ίδιοι δεν θέλουν να κάνουν.

Είσαι έξυπνος; Καλό για σένα

Συνήθως οι άνθρωποι με μεγάλο δείκτη ευφυίας έχουν μια τάση προς το ασυνήθιστο και το διαφορετικό, και περιφρονούν την επιλογή της  εύκολης οδού. Η εύκολη οδός όμως είναι αυτή που συνήθως χρειάζεται για να πετύχεις στον κόσμο των επιχειρήσεων.
Μπορεί να κυκλοφορεί η αντίληψη πως οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι περίπλοκες στη διαχείρισή τους, αλλά στην πραγματικότητα το μόνο που απαιτείται είναι μια σειρά απλών λειτουργιών. Για μεγαλύτερη διευκόλυνση δε, κάθε τομέας χωρίζεται σε μικρότερους, που είναι πολύ πιο εύκολο να διαχειριστούν.

Η γραμμή παραγωγής αποτελείται από εργαζόμενους που ο καθένας έχει ένα πολύ συγκεκριμένο πόστο, όπως για παράδειγμα ο ταμίας ή ο μάγειρας, επομένως ο καθένας έχει μια πολύ συγκεκριμένη εργασία να εκτελέσει και απαιτούνται μικρά ποσοστά ενεργητικότητας από μέρος του, από τη στιγμή που τα πάντα είναι προκαθορισμένα.

Κάθε επιχείρηση, επιτυχημένη και μη, απαρτίζεται από μια μερίδα ανθρώπων με διαφορετική αντίληψη και δείκτη ευφυίας. Αν το ΙQ των εργαζομένων μιας επιχείρησης είναι υψηλό αυτό δεν σημαίνει αυτόματα πως η επιχείρηση θα πετύχει. Απεναντίας, μερικές από τις και πιο επιτυχημένες επιχειρήσεις του κόσμου απαρτίζονται από φυσιολογικούς έως και κάτω του μετρίου θα λέγαμε ανθρώπους. Το κλειδί της επιτυχίας είναι να υπάρχουν στην ομάδα μερικοί άνθρωποι οι οποίοι να είναι σε θέση να μπορούν να διαχειριστούν την πλειοψηφία των εργασιών με τρόπο που να αποτρέπει τυχόν λάθη.

Το ηθικό δίδαγμα είναι πως το να είσαι έξυπνος στον κόσμο των επιχειρήσεων χρησιμεύει αποκλειστικά στην περίπτωση που η ευφυία σου θα λειτουργήσει σαν μέσο απλούστευσης των πραγμάτων. Η διαδικασία αυτή σαφώς και δεν είναι εύκολη αλλά αποδεδειγμένα αυτός είναι ο τρόπος για να πετύχει μια επιχείρηση.

Το ρίσκο είναι μεγάλο

Οι έξυπνοι άνθρωποι συχνά έρχονται αντιμέτωποι με το ζήτημα ότι έχουν πολλά να χάσουν. Διότι συνήθως, όταν κάποιος είναι γνωστός για τις ικανότητές του, έχει πολλές ευκαιρίες να του προσφέρονται, επομένως έχει τη δυνατότητα να βγάλει πολύ περισσότερα χρήματα από τον μέσο άνθρωπο.

Όταν παίρνεις την απόφαση να ιδρύσεις τη δική σου επιχείρηση αυτόματα αναλαμβάνεις πολύ μεγαλύτερο ρίσκο από κάποιον άλλον άνθρωπο που βγάζει πολύ λιγότερα χρήματα και έχει λιγότερες επιχειρηματικές επιλογές. Το δίλλημα αυτό, που συχνά απαντάται και με τον όρο «χρυσές χειροπέδες», αφορά το μέγεθος του κινδύνου, πράγμα το οποίο σημαίνει πως χρειάζεται να έχεις μια επιχειρηματική ευκαιρία που θα σου παρέχει ακόμα περισσότερα κέρδη ούτως ώστε να θεωρηθεί ότι άξιζε το ρίσκο.

Έστω ότι κάποιος διοικεί μια επιχείρηση που έχει συνολικό ετήσιο κέρδος 250,000 δολάρια. Η επιχείρηση αυτή θεωρείται πέντε φορές πιο επιτυχημένη από μια άλλη που έχει συνολικό ετήσιο κέρδος 50.000 δολάρια. Ταυτόχρονα όμως, είναι πολύ δυσκολότερο μια επιχείρηση που βγάζει 250.000 δολάρια να διπλασιάσει τα ετήσια κέρδη της από μια άλλη που βγάζει 50.000 δολάρια.

Επομένως, με τόσα ζητήματα να διακυβεύονται και με τόσους κινδύνους και ρίσκα να καραδοκούν, μην εκπλαγείτε αν δείτε πως αυτός που φαινόταν πως θα πετύχει στο σχολείο κατέληξε να εργάζεται σε μια απλή επιχείρηση, ενώ ένας μέτριος μαθητής καταφέρει να ανοίξει τη δική του επιχείρηση.