Ο Τζακ Μα μεγάλωσε σε μια φτωχική οικογένεια στην κομμουνιστική Κίνα

Aπέτυχε δύο φορές να μπει στο πανεπιστήμιο και απορρίφθηκε πολλές άλλες από διάφορες δουλειές, συμπεριλαμβανομένης μίας σε μια αλυσίδα γρήγορου φαγητού. Γεννήθηκε στις 15 Οκτωβρίου του 1964 στην Hangzhou της νοτιοανατολικής Κίνας. Έχει ένα μεγαλύτερο αδερφό και μια μικρότερη αδερφή.

Από μικρός δε δίσταζε να αναμετριέται με τους συμμαθητές του.

«Δε φοβήθηκα ποτέ αντιπάλους που ήταν μεγαλύτεροι από εμένα» είχε πει κάποτε. Μετά την επίσκεψη του αμερικανού προέδρου, Ρίτσαρντ Νίξον, στην πατρίδα του το 1972, η γενέτειρά του έγινε κάτι σαν τουριστική «μέκκα». Ο έφηβος Μα ξυπνούσε πολύ πρωί για πηγαίνει στις ξενοδοχειακές αλυσίδες και να προσφέρει ξεναγήσεις στους επισκέπτες της πόλης, με αντάλλαγμα μαθήματα αγγλικών.

Αφού τελείωσε το σχολείο, έκανε αιτήσεις για πανεπιστήμια, όμως απέτυχε δύο φορές.

Τα κατάφερε με την τρίτη προσπάθειά και γράφτηκε στο ινστιτούτο εκπαιδευτικών της Hangzhou. Αποφοίτησε το 1988 και αμέσως άρχισε να ψάχνει δουλειά. Όμως η τύχη δεν ήταν με το μέρος του. Γνώρισε την απόρριψη από πολλές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης μιας γνωστής αλυσίδας γρήγορου φαγητού.

Τελικά, βρήκε δουλειά ως καθηγητής αγγλικών σε ένα πανεπιστήμιο της περιοχής.

Ο Ma είχε ταλέντο ως εκπαιδευτικός και αγαπούσε πολύ τη δουλειά του, παρότι έβγαζε μόλις 12 δολάρια το μήνα. Κι ενώ δεν είχε καμία εμπειρία με τους υπολογιστές ή τον προγραμματισμό, λάτρεψε το διαδίκτυο όταν χρησιμοποίησε για πρώτη φορά υπολογιστή κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στις ΗΠΑ, το 1995. Εκείνη την περίοδο είχε ξεκινήσει μια μεταφραστική επιχείρηση.

Παρότι οι δύο πρώτες του επιχειρηματικές προσπάθειες απέτυχαν..

..τέσσερα χρόνια μετά συγκέντρωσε 17 φίλους του στο διαμέρισμά του και τους έπεισε να επενδύσουν σε αυτόν και το όραμά του για μια διαδικτυακή αγορά, που θα ονόμαζε «Alibaba». «Αν νομίζετε ότι ήρθαμε για να δουλεύουμε 8 με 5, είστε γελασμένοι. Δεν γίνονται έτσι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας. Τα επόμενα χρόνια θα “ματώσουμε”. Οι Αμερικανοί έχουν καλύτερη τεχνολογία, αλλά τα μυαλά τους δεν είναι καλύτερα. Αν δουλέψουμε ομαδικά και ξέρουμε τι θέλουμε, ο καθένας μας μπορεί να νικήσει 10 από αυτούς».

Η ιστοσελίδα θα επέτρεπε στους εξαγωγείς να δημοσιεύουν καταχωρήσεις προϊόντων, τα οποία οι πελάτες θα μπορούσαν να αγοράσουν άμεσα.

Σύντομα, η υπηρεσία άρχισε να προσελκύει το ενδιαφέρον μελών από όλον τον κόσμο. Μέχρι τον Οκτώβριο του 1999 η εταιρεία του είχε καταφέρει να αποσπάσει 5 εκατ. δολάρια από τη Goldman Sachs και 20 εκατ. δολάρια από τη Softbank, μια γιαπωνέζικη εταιρεία τηλεπικοινωνιών.

Το 2005 η Yahoo επένδυσε 1 δισ. δολάρια στην εταιρεία του, με αντάλλαγμα το 40% αυτής.

Το 2013 ο Ma άφησε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου και πλέον κατέχει τον τίτλο του εκτελεστικού προέδρου της Alibaba. Στις 19 Σεπτεμβρίου η εταιρεία του έκανε την πρώτη της δημόσια προσφορά (IPO) και γράφτηκε στην ιστορία ως η μεγαλύτερη στην ιστορία του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης.

Την ίδια μέρα ο Μα έγινε ο πλουσιότερος άνθρωπος στην Κίνα.

Ο Μα παντρεύτηκε τη Zhang Ying, μια δασκάλα που είχε γνωρίσει στα νεανικά του χρόνια. «Δεν είναι όμορφος, αλλά τον ερωτεύτηκα γιατί μπορεί να κάνει πράγματα που οι ωραίοι δεν μπορούν» είχε πει η ίδια για τον άντρα της.

Δημοσίως καλλιεργούσε το προφίλ του «τρελού»

Δημοσίως καλλιεργούσε το προφίλ του «τρελού» με εκκεντρικές εμφανίσεις (όπως όταν βγήκε με περούκα και τραγούδησε το «Can you feel the love tonight» από το «Lion King» ενώπιον 16.000 υπαλλήλων) είτε με δηλώσεις που εξασφάλιζαν δωρεάν προβολή, γιατί «αν δεν πούμε τρέλες, ποιος θα μας ακούσει;».

Από την άλλη, πίσω από τις κλειστές πόρτες..

..ήταν προσηλωμένος στη βασική του αρχή («ο πελάτης πρώτος, ο εργαζόμενος δεύτερος, οι μέτοχοι ακολουθούν»), αδίστακτος στη λήψη αποφάσεων («η λάθος απόφαση είναι καλύτερη από την αναποφασιστικότητα»), εργασιομανής (τον πρωτότοκο γιο του, που σπουδάζει στο Μπέρκλεϊ, δεν τον έβλεπε για μέρες), υπερφιλόδοξος και ονειροπόλος.

Στις αρχές του 2000 όταν η εταιρία αποφάσισε να δημιουργήσει το Taobao, αντίπαλο του eBay έβαζε τους υπαλλήλους να προχωρούν με τα χέρια κατά τη διάρκεια των διαλλειμάτων έτσι ώστε να κρατάει σε υψηλά επίπεδα την ενεργητικότητά τους.

Το απόσταγμα της σοφίας αντί υστερόγραφου, μια «συμβουλή» προς κάθε νυν ή επίδοξο εργοδότη – επιχειρηματία:

«Αν θες να διαπιστώσεις αν ένας εργαζόμενος είναι άριστος, μην κοιτάς αν πήγε στο Χάρβαρντ ή το Στάνφορντ. Κοίτα αν δουλεύει σαν τρελός και αν πηγαίνει σπίτι του χαμογελώντας».