Επιχειρηματικότητα

Creta Farms: Η επιτυχία, οι ενδοοικογενειακές έριδες και η πτώση

Κυρίαρχη και πρωτοπόρος στην αλλαντοβιομηχανία, η άλλοτε κραταιά Creta Farms, κλυδωνίζεται τους τελευταίους μήνες από σοβαρά οικονομικά προβλήματα αλλά και τη σφοδρή διαμάχη μεταξύ των δύο μεγαλομετόχων της, των αδελφών Κωνσταντίνου και Μάνου Δομαζάκη.

Η ηγέτιδα εταιρεία στον κλάδο των αλλαντικών, με μερίδιο αγοράς περί το 26%,  ο μεγαλύτερος παραγωγός χοιρινού κρέατος στην Ελλάδα, με κατοχυρωμένες 20 πατέντες διεθνώς, βρίσκεται σήμερα σε εξαιρετικά δυσχερή θέση.

Ιδιαίτερα κρίσιμες για το μέλλον της εταιρείας θεωρούνται οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών, με πιο πρόσφατη, την επιστολή που έστειλαν, πριν από μερικές ημέρες, οι πιστώτριες τράπεζες και με την οποία ζητούν από τους δύο μεγαλομετόχους να συναινέσουν στην ανάθεση σε ανεξάρτητο οίκο, της διερεύνησης ενδιαφέροντος για είσοδο στρατηγικού επενδυτή.

Την ίδια ώρα, η αντιπαράθεση, ανάμεσα στους δύο βασικούς μετόχους, συνεχίζεται με αμείωτη ένταση,  με τον μεν Μάνο Δομαζάκη να παραμένει μέχρι και σήμερα επικεφαλής της εταιρείας, τον δε Κωνσταντίνο Δομαζάκη να έχει απομακρυνθεί πρόσφατα από τη διοίκηση, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, παραμένοντας ωστόσο μεγαλομέτοχος της εταιρείας.

Η ίδρυση της αλλαντοβιομηχανίας και οι ημερομηνίες – σταθμοί

Η ιστορία της Creta Farms ξεκινά στο Ρέθυμνο της Κρήτης, στη θέση Λατζιμάς της πρώην κοινότητας Πρίνου του Δήμου Αρκαδίου, όταν το 1970, ο Στυλιανός Δομαζάκης ιδρύει την πρώτη οργανωμένη μονάδα χοιρινού κρέατος, μεγαλώνοντας τα δικά του ζώα, στη δική του φάρμα.

Το 1979, οι ατομικές επιχειρήσεις της οικογένειας Δομαζάκη ενοποιoύνται κάτω από μία, συστήνοντας έτσι την Ανώνυμη Εταιρεία «Ζωή Εμμ. Δομαζάκη Α.Β.Ε.Ε.» ενώ το 1987 δημιουργείται και το τμήμα παραγωγής αλλαντικών.

Tη διοίκηση της εταιρείας αναλαμβάνουν το 1990, τα παιδιά του Στυλιανού Δομαζάκη, Μάνος και Κωνσταντίνος και ταυτόχρονα επεκτείνεται η μονάδα στη θέση Λατζιμάς, στο Ρέθυμνο της Κρήτης.

Η εταιρεία αναπτύσσεται διαρκώς, oι εγκαταστάσεις διπλασιάζονται ενώ δημιουργούνται τα πρώτα 5 υποκαταστήματα στο Ηράκλειο Κρήτης, την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, τη Λάρισα και την Πάτρα.

Κομβικό για την ανοδική πορεία της εταιρείας θεωρείται το 1999 που λανσάρεται η σειρά Creta Farms 0-3%, τα πρώτα αλλαντικά με χαμηλά λιπαρά, ενώ ακολουθεί το 2001 η μεγάλη καινοτομία, με τα «Εν Ελλάδι», τα μοναδικά στον κόσμο αλλαντικά με ελαιόλαδο. Η μέθοδος παραγωγής τους βασίζεται σε πατέντα κατοχυρωμένη σε παγκόσμια κλίμακα, σύμφωνα με την οποία, στα προϊόντα με βάση το κρέας γίνεται αφαίρεση του ζωικού λίπους και άμεση ενσωμάτωση ελαιολάδου σε αυτά, στη φυσική του μορφή.

Το 2000 η εταιρεία εισάγεται στο Χρηματιστήριο Αθηνών ενώ ακλουθεί η αγορά και η δημιουργία εγκαταστάσεων 14,5 στρεμμάτων στο Κρυονέρι Αττικής, μαζί με την αγορά εξοπλισμού της «ΚΑΡΝΑ Α.Β.Ε.Ε.».

Η Κύπρος γίνεται η πρώτη χώρα που υποδέχεται το αρχικό εγχείρημα της Creta Farms στο άνοιγμά της στη διεθνή αγορά και το 2004 συστήνεται η θυγατρική εταιρεία, «CRETA FARM (CYPRUS) LTD». Αργότερα η εταιρεία δραστηριοποιείται μεταξύ άλλων και στις αγορές της Γερμανίας, της Αμερικής, της Αγγλίας, της Κύπρου και της Αυστραλίας.

H Creta Farms καταφέρνει να εξάγει το μεγαλείο της κρητικής διατροφής κατοχυρώνοντας παγκοσμίως 20 πατέντες με βάση το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο ενώ η πατέντα της παραγωγικής διαδικασίας υιοθετείται από τις συνεργαζόμενες χώρες, αντικαθιστώντας, όπου αυτό είναι δυνατό, το ζωικό λίπος με το ελαιόλαδο.

Το 2012, λανσάρεται το «Εν Ελλάδι Μεσογειακή» και η Creta Farms μετεξελίσσεται σε εταιρεία τροφίμων.

Δομαζάκης εναντίον Δομαζάκη

α δύο παιδιά του Στυλιανού Δομαζάκη, Μάνος και Κωνσταντίνος αναλαμβάνουν το 1990, το τιμόνι της διοίκησης της Creta Farms.

Ο Μάνος Δομαζάκης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος μέχρι και σήμερα της εταιρείας, γεννήθηκε το 1960 και είναι απόφοιτος του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Είχε την ευθύνη της εποπτείας του τομέα επενδύσεων, της παραγωγικής διαδικασίας έρευνας, όπως και της ανάπτυξης της βιομηχανίας.

 

Ο Κωνσταντίνος Δομαζάκης, ένα χρόνο μικρότερος από τον αδελφό του, είναι πτυχιούχος οικονομολόγος στο marketing και στο management και είχε αναλάβει τις εμπορικές και οικονομικές διευθύνσεις, όπως και του τομέα ζωικής παραγωγής.

Άνθρωποι διαφορετικοί , όπως λένε όσοι τους γνωρίζουν, ο Kωνσταντίνος Δομαζάκης πιο εξωστρεφής, έχει χαρακτηριστεί ως ο άνθρωπος των «ειδικών αποστολών», ενώ ο αδελφός του ο Μάνος, είναι περισσότερο τεχνοκράτης. Όπως αναφέρουν μάλιστα, ο Μάνος γράφει ακόμη και το επώνυμό του, διαφορετικά από τον αδελφό του. Με «γιώτα» και όχι με «ήτα».

Από τη στιγμή που ανέλαβαν τη διοίκηση της εταιρείας και μέχρι την καταξίωση της, τα δύο αδέλφια πέρασαν μέσα από Συμπληγάδες, ωστόσο όσα προβλήματα παρουσιάζονταν τότε στον δρόμο τους τα αντιμετώπιζαν, όπως έλεγαν, με «όπλο» την ενότητα μεταξύ τους. Χαρακτηριστικό είναι ότι για πολλά χρόνια, ακόμη και τις συνεντεύξεις, τις παραχωρούσαν από κοινού.

Όταν τα αδέλφια Δομαζάκη πήραν τα ηνία, στο τέλος της δεκαετίας του ‘80, η εταιρεία βρισκόταν σε πολύ κρίσιμη καμπή. Στα ταμεία της βρίσκονταν περί τα 150 εκατομμύρια δραχμές αλλά το χρέος της στην τράπεζα ξεπερνούσε τα 500 εκατομμύρια και ήταν υποθηκευμένη ολόκληρη η περιουσία και το σπίτι της οικογένειας. Οι δυο τους δεν το έβαλαν κάτω και με επιμονή ξεπέρασαν τις πρώτες δυσκολίες βάζοντας τα θεμέλια για την μετέπειτα ανάπτυξη.

Τα χρόνια που ακολούθησαν η πορεία της εταιρείας ήταν διαρκώς ανοδική με τους Μάνο και Κωνσταντίνο Δομαζάκη να βρίσκουν τη «συνταγή» της επιτυχίας, να συνυπάρχουν αρμονικά και να λειτουργούν συμπληρωματικά ο ένας με τον άλλον στη διοίκηση της Creta Farms.

Οι πρώτες πληροφορίες για τεταμένες σχέσεις ανάμεσά τους, κυκλοφόρησαν πριν από περίπου ένα χρόνο, με τους ίδιους ωστόσο, να διαψεύδουν, μέσω κοινής ανακοίνωσης τον Φεβρουάριο του 2019, τα σχετικά δημοσιεύματα.

Τον Απρίλιο ήρθε το σοβαρότερο, μέχρι τότε επεισόδιο της κόντρας τους. Κατά τη δημοσίευση των οικονομικών αποτελεσμάτων της αλλαντοβιομηχανίας για τη χρήση του 2018 αποκαλύπτεται πως ο Κωνσταντίνος Δομαζάκης, αντιπρόεδρος τότε του διοικητικού συμβουλίου της Creta Farms και ένας εκ των δύο διευθυνόντων συμβούλων απέστειλε επιστολή προς τον ορκωτό ελεγκτή της εταιρείας με την οποία ισχυρίστηκε ότι ο ίδιος είχε χρηματοδοτήσει την εταιρεία με κεφάλαια ύψους 11,6 εκατ. ευρώ κατά τα έτη 2005-2006.

Η αναφορά αυτή οδήγησε στη συνέχεια, την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στην απόφαση για αναστολή της διαπραγμάτευσης της μετοχής της Creta Farms, η οποία ισχύει μέχρι σήμερα.

Το Μάιο, το διοικητικό συμβούλιο της Creta Farms, με πέντε ψήφους υπέρ, μία κατά και μία αποχή, αποφασίζει να καθαιρέσει τον Κωνσταντίνο Δομαζάκη από τη θέση του αντιπροέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας και να τον υποβαθμίσει σε απλό, μη εκτελεστικό μέλος. Πλέον μοναδικός διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας είναι ο αδελφός του, Μάνος Δομαζάκης, ο οποίος διατηρεί και το αξίωμα του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου.

Η κόντρα μεταξύ των δύο αδελφών μεταφέρεται στη συνέχεια στο δικαστήριο με τον Κωνσταντίνο Δομαζάκη να καταθέτει ασφαλιστικά μέτρα, προκειμένου να επανέλθει ως εκτελεστικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και διευθύνων σύμβουλος.

Η διαμάχη ανάμεσα τους, όσο περνάει ο καιρός αντί να αμβλύνεται, κλιμακώνεται. Στο τελευταίο επεισόδιο της μεταξύ τους αντιπαράθεσης, ο Κωνσταντίνος Δομαζάκης παραχώρησε πριν από λίγες ημέρες συνέντευξη Τύπου, λέγοντας πως τα αποθέματα έτοιμου προϊόντος της εταιρείας έχουν πέσει στους 500 τόνους (από 1.350 τόνους που ήταν στο τέλος Μαρτίου). Εκτίμησε μάλιστα ότι «η Creta Farms δεν θα μπορέσει να αντέξει για περισσότερο από 15 ημέρες καθώς ήδη γίνεται ορατή η έλλειψη επώνυμων προϊόντων στα σούπερ μάρκετ αλλά και κρέατος που προμήθευε η εταιρεία στις τουριστικές περιοχές της Κρήτης».

Θολό το μέλλον της εταιρείας
Με τον ενδοοικογενειακό εμφύλιο να μαίνεται, η Creta Farms φαίνεται τις τελευταίες μέρες να βρίσκεται κοντά στο σημείο μηδέν. Η παραγωγή συρρικνώνεται κάθε εβδομάδα που περνάει, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες από την αγορά και τα αποθέματά που ήδη υπάρχουν, εξαντλούνται. Όλα τα σενάρια για το μέλλον της εταιρείας φαίνεται πλέον να είναι ανοιχτά, από εμφάνιση ενός «λευκού ιππότη» μέχρι ακόμη και την κατάρρευση του επιχειρηματικού κολοσσού. Το μόνο βέβαιο είναι ότι το επόμενο διάστημα, οι εξελίξεις για την μέχρι πρότινος πανίσχυρη αλλαντοβιομηχανία θα είναι ραγδαίες.
Πηγή: insider.gr