«Ποια είναι τα διδάγματα που αφήνει πίσω της η οικονομική κρίση, καθώς η αγορά ακινήτων ετοιμάζεται να εισέλθει σε έναν νέο κύκλο ανάπτυξης; Τι πρέπει να προσέξουμε για να είναι περισσότερο βιώσιμη αυτή η νέα πορεία;». Αυτό ήταν ένα από τα ερωτήματα που απασχόλησαν κορυφαία στελέχη της εγχώριας αγοράς ακινήτων, τα οποία συμμετείχαν στο Executive Leader’s Meeting κατά το φετινό συνέδριο της Prodexpo.
Και ίσως την καλύτερη απάντηση σε αυτό το ερώτημα την έδωσε ένας από τους συμμετέχοντες, ο οποίος είπε λίγο πολύ πως το πιο σημαντικό ήταν ότι μάθαμε πως «ότι ανεβαίνει, κατεβαίνει». Ας συμπληρώσουμε πως «ότι ανεβαίνει υπερβολικά, κατεβαίνει και απότομα».
Η παραπάνω φράση συνοψίζει με τον καλύτερο τρόπο πως νιώθουν οι περισσότεροι επαγγελματίες της αγοράς που έζησαν από κοντά τις εποχές των αρχών της προηγούμενης δεκαετίας, όπου ενόψει και των Ολυμπιακών Αγώνων ξεκίνησε το μεγάλο πάρτι στα ακίνητα. Τότε κυριαρχούσε η ευφορία και το χρήμα έρεε άφθονο με αποτέλεσμα παθογένειες, αδυναμίες και προβλήματα να σπρώχνονται κάτω από το χαλί. Υποστηριζόμενη από τον εύκολο και χωρίς έλεγχο δανεισμό η αγορά έφθασε σε επίπεδα φούσκας.
Σήμερα, μετά από 10 χρόνια οικονομικής καταστροφής οι επαγγελματίες της αγοράς ακινήτων εμφανίζονται πιο σοφοί: Πράγματα όπως η έλλειψη εργαλείων όπως το Κτηματολόγιο, η αδυναμία χωροταξικού σχεδιασμού, η αδιαφάνεια που επικρατεί στην αγορά, θεωρούνται πλέον κομβικά, όταν πριν από μια δεκαετία κάποιοι απλά τα ανέφεραν στο… παρεμπιπτόντως.
Πλέον ολοένα και περισσότεροι κοιτούν την μεγάλη εικόνα και θέτουν ζητήματα που έχουν να κάνουν με το δημογραφικό, την πορεία της παραγωγής και της οικονομίας της χώρας, τη λειτουργία της δικαιοσύνης και των Θεσμών. Ολοένα και περισσότεροι επιδιώκουν τη ρύθμιση και την επιβολή κανόνων, γιατί μεταξύ άλλων ξέρουν πολύ καλά πως μόνο έτσι θα καταφέρουν να προσελκύσουν τα πολυπόθητα κεφάλαια από το εξωτερικό.
Αυτή όμως είναι η μια πλευρά του νομίσματος. Βλέπουμε, ήδη από τις πρώτες ενδείξεις ανάκαμψης της αγοράς ακινήτων εμφανίζονται κάποια προβληματικά σημάδια. Οι τιμές σε κάποιες περιοχές φουσκώνουν υπερβολικά και καλλιεργούνται προσδοκίες που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Γίνονται κινήσεις αποσπασματικές, χωρίς σχέδιο και πλάνο εξόδου. Ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί σημαντικές μεταρρυθμίσεις που στον δυτικό κόσμο θεωρούνται δεδομένες, και δεν έχει γίνει σχεδόν κανένα βήμα στην ενίσχυση της διαφάνειας σε μια αγορά στην οποία κυριαρχεί η αδιαφάνεια: Δεν υπάρχουν ουσιαστικοί δείκτες ακινήτων, δεν καταγράφονται στην πραγματική τους αξία οι συναλλαγές
Λένε ότι αν έχει ένα «καλό» μια οικονομική κρίση, είναι ότι δίνει σημαντικά μαθήματα για να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος. Το αν η αγορά ακινήτων έμαθε το μάθημά της μένει να φανεί, πιθανότατα στην επόμενη κρίση. Προς το παρόν επικρατεί μια… συγκρατημένη αισιοδοξία.
Πηγή: insider.gr
