Σε ένα μεγάλο μέρος των καθημερινών μας συζητήσεων λαμβάνουμε ή δίνουμε συμβουλές: «Πως σου φαίνεται;», «Είμαι της άποψης ότι…», «Κατά τη γνώμη μου αυτό…». Όμως δεν είναι βοηθητικές όλες οι συμβουλές που λαμβάνουμε και σε πολλές περιπτώσεις δεν αξίζει καν τον κόπο να τις λάβουμε υπόψη. Καλούμαστε λοιπόν κάθε φορά να ξεκαθαρίσουμε, εάν μία συμβουλή «στέκει». Αντί να παίζουμε «κορώνα – γράμματα», μπορούμε να την αξιολογήσουμε με αυτές τις πέντε ερωτήσεις:
1. Από πού προέρχεται η συμβουλή;
Έχει ο «συμβουλάτορας» τα κατάλληλα «διαπιστευτήρια» (κάποιο υπόβαθρο) για τον τομέα στον οποίο μας «παρέχει τα φώτα του»; Από ποια θέση γνωρίζει το θέμα και ποιες είναι οι προδιαθέσεις του; Όσο περισσότερα γνωρίζεις για την πηγή της συμβουλής, τόσο καλύτερα μπορείς να την αξιολογήσεις.
2. Έχει αυτό το άτομο κάποιο απώτερο κίνητρο;
Υπάρχει μία φράση στα Λατινικά: Cui Bono? (Για το καλό ποιού;). Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να βλέπουμε τους εν δυνάμει συμβουλάτορές μας δύσπιστα ή με καχυποψία. Αλλά είναι καλό να αντιλαμβανόμαστε τα πιθανά κίνητρά τους και να βεβαιωνόμαστε ότι αυτά είναι ευθυγραμμισμένα με τα αντίστοιχα δικά μας.
3. Έχει αυτό το άτομο εμπειρία;
Ανεξαρτήτως του πόσα πολλά μπορεί να γνωρίζει κάποιος θεωρητικά, η βαθιά κατανόηση ενός θέματος προέρχεται από τη βιωματική εμπειρία, αυτό που λέμε «από πρώτο χέρι» και αυτό την κάνει αξεπέραστη. Η προσωπική εμπειρία φέρνει βαθιά αντίληψη ενός θέματος και όταν κάποιος έχει μία εμπειρία παρεμφερής με τη δική σου σημαίνει ότι είναι εξοικειωμένος με το θέμα υπό συζήτηση.
4. Ακούει αυτό το άτομο;
Όλοι γνωρίζουμε ανθρώπους που τους αρέσει να ακούν τους εαυτούς τους να δογματίζουν με συμβουλές, συνήθως μακροσκελείς και όχι πάντα κατάλληλες για τη συγκεκριμένη κατάσταση. Οπότε δες: Ο συμβουλάτοράς σου παίρνει χρόνο να ακούσει πραγματικά και να κατανοήσει το θέμα σου;
5. Μήπως ακούγεται «κλισέ»;
Πολλές φορές οι άνθρωποι δίνουν συμβουλές που ακούγονται σαν μία σειρά στερεότυπα: «Ο χρόνος θα δείξει», «Όποιος βιάζεται σκοντάφτει», «Σκέψου θετικά και θα περάσει». Τα αποφθέγματα και οι παροιμίες έχουν και αυτά τη θέση τους και μπορεί όντως να αποτελέσουν καλή συμβουλή –γι’ αυτό άλλωστε και έχουν μείνει «κλασσικά». Μπορεί όμως να είναι και προειδοποιητικές ενδείξεις, ότι ο υποψήφιος συμβουλάτοράς μας σκέφτεται ρηχά ή δεν κάνει καν τον κόπο να ακούσει και να σκεφτεί το θέμα και απαντά μηχανικά.
Επομένως, την επόμενη φορά που θα αναζητήσεις ή θα ακούσεις μία συμβουλή, κάνε στον εαυτό σου αυτές τις πέντε ερωτήσεις, πριν αποφασίσεις σε τι βαθμό θα τη λάβεις υπόψη σου.
Και πάνω απ’ όλα, έχε εμπιστοσύνη στη δική σου εμπειρία, τη δική σου σκέψη και τη δική σου διαίσθηση.
